Gniazdownicy to młode osoby, które nie założyły swojej rodziny i nawet w wieku ponad 30 lat nadal mieszkają z rodzicami. Powody takich decyzji są różne, ale w pewnym stopniu odpowiada za nie sytuacja na rynku mieszkaniowym.
Główny Urząd Statystyczny (GUS) gniazdownikami nazywa osoby w wieku od 25 do 34 lat, które nie założyły własnej rodziny i ciągle mieszkają z rodzicami. Do grona tych osób nie zalicza jednak osób owdowiałych oraz rozwodników.
Dane GUS bardziej optymistyczne niż Eurostat
Z publikacji raportu przygotowanego przez GUS wynika, że w 2022 roku w Polsce było 1,7 mln gniazdowników. Średnio w skali całego kraju stanowią oni około 33 proc. całej populacji osób w tym wieku, ale w niektórych rejonach kraju odsetek jest wyższy i wynosi około 40 proc.
Od momentu realizacji poprzedniego badania, czyli od 2018 roku, liczba gniazdowników spadła o 15 proc. czyli o 300 tys. osób.
Odmienne dane znajdziemy w raporcie Eurostatu. Według tego badania w 2023 roku blisko 53 proc. osób w wieku 20-34 lata mieszkało z rodzicami. W 2018 roku było to około 45 proc. a w 2005 roku niewiele ponad 36 proc.
Dane są różne, ponieważ Eurostat nie wyklucza z grona gniazdowników młodych rodziców, oraz osób, które wprawdzie nie mieszkają już ze swoimi rodzicami, ale ciągle są na ich utrzymaniu.
Sytuacja na rynku nieruchomości zachęca do mieszkania z rodzicami?
Może się wydawać, że rosnące ceny mieszkań nie zachęcają do ich zakupu i to skłania młodych ludzi do mieszkania z rodzicami. Okazuje się jednak, że mieszkania są obecnie łatwiej dostępne niż przed kilkunastoma laty.
Stabilizacja cen mieszkań, którą obserwowaliśmy od 2009 do 2016 roku, pokrywała się w czasie ze wzrostem wynagrodzeń, spadkiem stóp procentowych oraz realizacją rządowych programów wsparcia w zakupie pierwszego mieszkania: Rodzina na Swoim i Mieszkanie dla Młodych. Młode osoby były więc w dobrej sytuacji, aby kupić mieszkanie i pójść na swoje.
Według danych GUS odsetek gniazdowników zaczął spadać w okresie, gdy zwiększyła się dynamika wzrostów cen, które w pewnym stopniu były kompensowane wzrostem wynagrodzeń i poprawą liczenia przez banki zdolności kredytowej.
Trzeba też pamiętać o poprawie sytuacji na rynku najmu. Co prawda po wybuchu wojny na Ukrainie, ceny najmu gwałtownie wzrosły i spadła liczba ofert, to jednak wcześniej przez dłuższy okres była równowaga pomiędzy podażą i popytem. Umiarkowana dynamika cen oraz dostępność ofert sprawiały, że łatwo było znaleźć odpowiednie mieszkanie na wynajem.
Jakie są prawdziwe powody gniazdowania?
Trudna sytuacja na rynku mieszkaniowym i brak odpowiedniej liczby mieszkań nie są jednak jedynym powodem, dla którego młodzi ludzie decydują się pozostać u boku rodziców. Gniazdownicy wskazują, że decydują się mieszkać wraz z rodzicami, ponieważ mają z nimi dobre relacje i mogą liczyć na ich wsparcie w codziennym życiu. Mniejsze wydatki na utrzymanie pozwalają im więcej oszczędzić. Nie bez znaczenia jest też ich wygoda i komfort, dlatego mieszkanie z rodzicami często jest świadomym wyborem, a nie koniecznością wynikającą z braku możliwości zakupu lub wynajęcia własnego mieszkania.